Help Ham please!! ช่วยหนูด้วย...

        วันนี้มีเคสมาเล่าให้ฟังครับ เป็นหนูแฮมสเตอร์ อายุ น่าจะประมาณ เดือนนิดๆ ครับ น้ำหนัก ก็ไม่เท่าไหร่ แค่ 20 กรัมเองครับ เจ้าของพึ่งได้มาจากตลาดนัด แต่พอเลี้ยงได้ 2 วันก็มีอาการ ท้องเสียถ่ายเหลว หลังจากถ่ายเหลวได้  1 วัน  ก็มีอาการ มีลำไส้โผล่ ออกมาจากก้น...เจ้าของจึงรีบพามาหาผมให้ช่วยรักษา 

พอเปิดกล่องที่เจ้าของใส่กล่องมาเพื่อตรวจร่างกาย เห็นสภาพแล้วค่อนข้างน่าสงสาร หนูแฮมสเตอร์ ครับ เพราะว่า ตัวเล็กนิดเดียวเอง และมีลำไส้โผล่ ออกมาจากก้นด้วย 

          ทำการตรวจร่างกาย ตอนแรกนึกว่าเป็นแค่ลำไส้ใหญ่ส่วนปลายโผล่ออกมาเฉยๆ (Rectal prolapse) แต่พอตรวจให้ละเอียดพบว่าเป็นลำไส้เล็ก ที่โผล่ออกมา จากสาเหตุลำไส้กลืนกัน (Intussusception) ซึ่งขั้นตอนการวินิจฉัย ในโรคนี้จะมีทริค คือ ต้องแยกให้ออกว่าเป็นลำไส้ส่วนไหน โดยใช้อุปกรณ์ช่วยครับ อาจจะใช้ แท่งปรอท หรืิอแท่งอะไรก็ได้ที่ไม่คม แหย่ไปข้างๆ ลำไที่โผล่ออกมา เพื่อดูว่าสามารถ แหย่เข้าไปลึกได้แค่ไหน ถ้าเข้าไปได้ลึก ส่วนใหญ่ก็มักจะเป็นอาการ ของภาวะ ลำไส้กลืนกัน 

ทำไมต้องแยกอาการ  2  อาการนี้ออกจากกัน ยัดกลับแล้วเย็บปิดเลยไม่ได้เหรอ .. ตอบแบบฟันธงว่าไม่ได้ครับ เพราะว่าการวินิจฉัย จะเป็นการชี้แนะแนวทางการรักษาครับ โดยถ้าเป็นลำไส้ใหญ่โผล่ออกมา (Rectal prolapses) การรักษาจะไม่ยุ่งยากซับซ้อน ครับ โดยทำความสะอาดลำไส้ที่เปรอะ และพยายามยัดกลับเข้าไป และเย็บ รั้งรูทวาร ไว้ไม่ให้ลำไส้โผล่ออกมา แต่อุจจาระ สามารถ ออกได้นะครับไม่ใช่เย็บปิดแบบเย็บตายนะครับ  แล้วก็รอให้การอักเสบลดลง ค่อยตัดไหม ครับ 

แต่ถ้าเป็นลำไส้กลืนกัน (Intussusception) การรักษาจะยากกว่ามากครับ เพราะต้องทำการเปิดช่องท้องเข้าไปเพื่อหาตำแหน่งที่ ลำไส้มีความผิดปกติ คือมีการกลืนกันเข้าไป พอนึกภาพการกลืนกันของลำไส้ออกมั้ยครับ คือเหมือนกับลำไ้ส้ส่วนที่ใหญ่กว่าเกิดการ ซ้อนทับไปกับลำไส้ส่วนที่เล็ก ทำให้เกิดการอุดตัน อาหารไม่สามารถผ่านได้ และ สัตว์จะมีอาการปวดท้องอย่างมากครับ  พอเปิดช่องท้องเข้าไปแล้ว เมื่อเจอตำแหน่งก็พยายามแก้ไขโดยการดึงแยกออกจากกัน ให้เหมือนปกติ แต่ถ้าทำไม่ได้ ก็อาจจะต้องตัดลำไส้ส่วนที่เสียหายทิ้งไป และ ทำการตัดต่อลำไส้แทน ... แค่คิดภาพก็ยากแล้วครับ 

ตอนนี้สรุปกับเจ้าของได้แล้วว่า เป็นอะไรแนวทางการรักษาทำได้อย่างไรบ้าง 

1. อาการที่พบเป็นลำไส้กลืนกัน 
2. การรักษาต้องผ่าตัดเท่านั้น 
3. มีโอกาสเสียชีวิตค่อนข้างสูงเนื่องจาก สัตว์ตัวเล็กมาก และค่อนข้างอ่อนเพลีย จากภาวะท้องเสีย แลเสียเลือดจากแผลที่ลำไส้ 

ถ้าคุณผู้อ่านเป็นเจ้าของจะตัดสินใจยังไง...รักษา หรือ ซื้อตัวใหม่ ???   ซื้อตัวใหม่ก็แค่ 80 บาท รักษาผ่าตัด อาจจะแพงกว่าซื้อตัวใหม่ก็จริง แต่ความผูกพันธ์ มันซื้อ(ความรัก)ไม่ได้นะครับ มันไม่ใช่ตัวที่เราเคยเลี้ยง ... 

สรุปเคสนี้ได้ทำการผ่าตัดครับ โดยต้องใช้แว่นขยายช่วยในการผ่าตัด  เพราะว่า ลำไส้น้องหนูเค้าเล็กมากๆ โชคดีที่เคสนี้ไม่ต้องมีการตัดต่อลำไส้ไม่เช่นนั้นคงต้องใช้กล้องจุลทรรศน์มาช่วยขยายแล้วครับ ^^  แว่นขยายที่บอกนี้ไม่ใช่แว่นขยายแบบที่เชอร์ลอคโฮมถือนะครับ มันเป็นแว่นขยายทางการแพทย์ ที่ต้องใส่คล้ายๆแว่นตาน่ะครับ  จากที่ผมต้องใส่แว่นอยู่แล้ว ก็ต้องใส่ซ้อนกันไปอีก จาก  4 ตา ก็กลายเป็น 8 ตา  8 ตาจริงๆ ครับ ไม่ได้นับผิดหรอกครับ ใส่ช่วงแรกนี่แทบมึน .. ก็มันไม่เคยต้องใส่ครับเพราะยังหนุ่มยังแน่นอยู่ครับ ^^ 

การผ่าตัดเป็นไปได้ด้วยดีครับ นับว่าเป็นการผ่าตัดที่ค่อนข้างพอใจทีเดียวครับ แต่โชคร้ายที่ขณะหนูกำลังจะฟื้นนั้น เกิดภาวะช็อคไป และทำการช่วยชีวิต อย่างเต็มที่แล้วก็ไม่สามารถช่วยได้ ...

หลังจากที่หนูเสียชีวิต เราก็มาวิเคราะห์ถึงสาเหตุที่ทำให้เสียชีวิตได้ หลายข้อซึ่งเป็นข้อที่เราไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้ เช่น การให้น้ำเกลือ ขณะผ่าตัด เป็นไปไม่ได้ที่จะให้น้ำเกลือ เข้าเส้นเลือดหนูขณะผ่าตัด หรือ รอให้สภาพหนูพร้อมก่อนผ่าตัด ซึ่งในรายนี้ไม่สามารถรอได้ การให้ยาลดปวด และอื่นๆอีก 

สิ่งที่เราได้เรียนรู้จากเคสนี้ คือ เมื่อสัตว์มีอาการท้องเสีย อย่านิ่งนอนใจ เพราะเมื่อท้องเสียมากๆ อาจจะเกิดภาวะอย่างนี้ขึ้นมาได้ โดยเฉพาะในกระต่าย และ ชินชิล่า  อาการท้องเสียนั้นเป็นอาการที่อันตรายมากในลูกสัตว์เพราะเพียงแ่ถายเหลวไม่กี่ครั้งอาจจะทำให้เกิด เพลีย สูญเสีย แร่ธาตุและน้ำได้ครับ เปรียบเป็นตัวเราเอง แค่ท้องเสีย 3 ก็แทบจะคลานออกจากห้องน้ำแล้วครับ ... เอาใจเขามาใส่ใจเรา แล้วจะทำให้เรามองเห็นมุมมองอะไรใหม่ๆที่ไม่เคยมองครับ